Traditionele maaltijden van Grieks eten.

auf Deutsch
in English

Geschreven door: Mr. Routaki
November ’08

De Kretenzer keuken wijkt weinig af van de Griekse, maar is iets afwisselender, vooral door het toevoegen van traditionele kruiden. Een echte Kretenzer maaltijd bevat vooral veel vlees. Het beste kunt u terecht in de taverne, of liever gezegd op het terras van de taverne, want men zit liever buiten i.v.m. het goede weer. Een menukaart bestaat van oorsprong niet, omdat het de bedoeling is dat men de gerechten aanwijst in de keuken. Er zijn twee soorten restaurants waar men Grieks eten serveerd; een psistaria waar men gespecialiseerd is in het bereiden van het vlees aan het spit, zoals bijvoorbeeld geroosterd lamsvlees met kruiden en er zijn de psarotavernen waar men gespecialiseerd is in visgerechten.

tijdens het paasfeest een traditionele maaltijd met lam

Grieks eten is niet heet en dat geldt in twee opzichten. Ten eerste worden er weinig pittige kruiden en specerijen gebruikt en ten tweede worden de maaltijden niet heet geserveerd, waardoor het eten door bijvoorbeeld West Europeanen lauw wordt bevonden. Er wordt gezegd dat de Grieken niet van warm eten houden omdat men er door gaat transpireren. Het is onbekend wanneer de gewoonte is ontstaan om het eten ’s morgen te bereiden en vervolgens tot de middag, of zelfs tot de avond, warm te houden in een soort van ‘au bain marie’ stijl. Mede hierdoor zijn veel gerechten aan de gare kant.

Tevens gebruiken de Grieken hun maaltijden later op de dag. Zo wordt er ’s middags tegen een uur of twee gegeten en eet men ’s avonds niet voor negen uur en is het ook heel gewoon om rond elf uur nog aan tafel te gaan, zeker als het gaat om festiviteiten.
Een echt ontbijt wordt er niet gebruikt. Daarom wordt er in de meeste hotels ook een continentaal of Engels ontbijt geserveerd. Grieken houden het meer bij een stevige kop koffie.

De woorden om eet smakelijk te zeggen, zijn: KALI OREKSI, waarbij kali goed betekent en orexie; smaak of trek.

typisch Grieks eten - lam uit de oven

check out Mr. Routaki’s special at
Lythos taverna in Mochos village.

echte vis restaurants vind je doorgaans in de vissersdorpjes zoals Mochlos

check out Mr. Routaki’s special at
Bogazi taverna in Mochlos village.

Er wordt geen maaltijd gegeten zonder brood vooraf. Als voorgerecht wordt vaak Tzatziki besteld, een dip van yoghurt, komkommer en behoorlijk wat knoflook. Ook een taramosalade of melizanosalade zijn veel bestelde voorgerechten. De eerstgenoemde wordt gemaakt van een mousse van viskuit en de tweede van een mousse van aubergine.
De choriatiki, de Griekse boerensalade is een zowat onmisbaar onderdeel bij een Griekse maaltijd. Deze salade bestaat uit tomaten, komkommer, olijven, feta en ui, met een flinke scheut olijfolie en naar smaak ook wel azijn.

Zoals de Spanjaarden hun tapas gebruiken, zo hebben de Grieken hun mezedes. Een aantal kleine bordjes met een assortiment van voorgerechten en een klein aantal hoofdgerechten. Er wordt van de bordjes zelf gegeten, en iedereen prik met zijn vork in de op de tafel uigestalde bordjes. Bij een aantal van een 3 tot 4 bordjes per persoon heeft men zeker voldoende gegeten. Aan te raden is om dit met meerdere personen te doen, daar dit de verscheidenheid van de voorgerechtjes ten goede komt.

Het Griekse hoofdgerecht bestaat veelal uit vlees, meestal schapenvlees, maar de voorkeur gaat uit naar lamsvlees. Ook rund- en varkensvlees is verkrijgbaar, maar dat is doorgaans geïmporteerd vlees.
Een typisch vleesgerecht is stifado. Gestoofd rundvlees met uien en groenten geserveerd in een oven-potje.
Andere bekende vleesgerechten zijn de souvlaki, waarbij het varkensvlees op pinnen wordt geregen en meestal wordt gegrild. Bij de gyros wordt het vlees op een draaiend spit gaar gemaakt en er zijwaarts afgesneden. Gyros wordt doorgaans door de Grieken zelf, niet besteld in een taverna of restaurant. Het is meer een snack na een avond stappen in de vorm van een broodje gyros, ook wel pita gyros genoemd, met veel knoflooksaus, ui en tomaat.

moussaka zoals oma hem gemaakt heeft
heerlijk genieten van Grieks eten - bijvoorbeeld in de oude haven van Rethymnon
heerlijk gegrilde octapus vers van de gril

Een ander standaard gerecht is Mousaka. Hierbij worden lagen, van hetzij aardappelen of pasta, aubergines en gehakt bedekt met een bechamelsaus van eieren en melk. Dit alles wordt in de oven bereid en ook doorgaans in een oven-potje geserveerd. Keftedes zijn heerlijk gekruide gehaktballetjes, meestal in tomatensaus. Andere specialiteiten zijn de Pastitio; een ovenschotel van macaroni, gehakt en tomaten of de Dolmadakia, waarbij wijnbladeren gevuld worden met rijst of gehakt.

Ondanks het feit dat Kreta een eiland is, zijn vis, schelp- en schaaldieren schaars en meestal duur. Er is maar een beperkt aantal soorten verkrijgbaar. De in vis gespecialiseerde taverna’s zijn vooral in de havensteden te vinden. Een goed bereid stuk zwaardvis is de prijs altijd waard. Ook de rode poon, in het Grieks barbunia genoemd en de tonijn zijn het bestellen waard. Op vele menukaarten vindt men ook de gegrilde of in boter gebakken kleine inktvisjes; kalamari en de grotere soort; de oktapodia. Als er garnalen, krab of kreeft voor handen zijn, zal de eigenaar het zeker kenbaar maken. Doorgaans staat de grotere vis ook met een kiloprijs op de kaart vermeld en zal de bediening de ingekochte vis ook tonen voordat hij bereid wordt.

Als nagerecht wordt veelal het mierzoete Baklava gegeten. Niet helemaal Grieks eten, want deze gebaksoort is van Turkse afkomst. De baklava wordt gemaakt van bladerdeeg, gevuld met noten en honing. Een ander soort dessert is de Loukoumades; in olie gefrituurde deegrolletjes, die overgoten zijn met honing. Wederom dus een heel zoet dessert.

Dankzij de overvloed aan wilde bloemen en bloeiende heesters in zowel voor- als najaar, behoort de Kretenzer honing tot de beste ter wereld. De yoghurt met honing is een van de meest populaire tussendoortjes. De yoghurt wordt gemaakt van schapenmelk.

Mr. Routaki kan je ook hoogst persoonlijk meenemen naar één van zijn favoriete taverna’s. Mocht je niet weten wat te bestellen, kun je simpelweg tegen de ober of serveerster zeggen dat je dezelfde Mezedes  wil eten die Mr. Routaki ook altijd besteld.

Mocht je niet zelf één van de Routaki routes willen rijden, dan kun je Mr. Routaki ook inhuren als je persoonlijke gids. Neem even contact op via mail als je hierin interesse hebt.

boek Mr. Routaki als je persoonlijke gids