De muur der wetten in Gortys.

De belangrijkste vondst binnen Gortys is de muur der wetten, ook wel de code van Gortys genoemd.

Het gaat hier dan om marmeren platen die de Romeinen tussen de pijlers hadden bevestigd. Platen die ze hier in de natuur en rivier gevonden hadden. Ze waren beschreven, alleen dat hadden de Romeinen toentertijd niet door. Ze vonden de platen gewoon mooi en hebben ze als versiering voor de muren gebruikt. Zo zijn wel deze platen voor ons bewaard gebleven.

De teksten op de platen beschrijven één van de oudste geschreven wetten van Europa. De platen waren oorspronkelijk op de openbare gebouwen gemetseld, zodat iedereen ze kon lezen. Het was toen al een heel uitgebreide wetgeving met aspecten als erfrecht, persoonsrecht, scheidingrecht en adoptierecht. Het bevatte rechten en plichten voor zowel vrije burgers als voor slaven. Als een vrije man een slaaf iets had aangedaan moest hij ook boeten. De doodstraf bestond niet, het ging alleen om geldboetes en opsluiting.

Er waren aanvankelijk 20 platen, maar er zijn er maar 12 bewaard gebleven. Het is geschreven in een oud Dorisch-Kretenz schrift, met 18 letters in een stijl die men boustrofidon noemt. Het eerste deel van het woord; bou betekent os en strofi betekent bocht. Anders gezegd, zoals een os zijn sporen door het land trekt, dus in bochten.
Men leest dus de ene regel van rechts naar links en de volgende van links naar rechts.
U kunt dit ook herkennen aan de letters E en K, de ene regel staan ze goed ‘afgedrukt’ en de andere staan ze in spiegelbeeld geschreven, waardoor ze van rechts naar links gelezen moeten worden.