Kreta binnen de mythologie.

Kreta speelt binnen de Griekse mythologie een belangrijke rol. Zeus, in het Grieks uitgesproken als zefs, was de vader van de goden en de mensen en werd op Kreta geboren. Hij was tevens de stamvader van het Minoïsche koningshuis. Onder de berg Jouchtas, ten zuiden van Iraklion, heeft hij zijn laatste rustplaats gevonden.

De Griekse mythologie begint bij Ouranos, de heerser van de Oude Wereld. Hij liet zijn kinderen opsluiten in het lichaam van zijn vrouw, de godin Gaia, wat voor Aarde staat. Kronos kwam in opstand tegen zijn vader en het lukte hem de troon te bemachtigen. Hij huwde zijn zuster Rhea. Ouranos had Kronos voorspeld dat hij ook door zijn eigen kinderen van de troon zou worden gestoten en uit angst daarvoor verslond Kronos zijn kinderen direct na de geboorte. Alleen Zeus ontsnapte aan dit lot. Rhea gaf Kronos namelijk een in lappen gewikkelde steen, die hij, in de veronderstelling dat dit zijn pasgeboren zoon was, verslond.

Zeus groeide op in de Dikti grot nabij het Lassithi plateau. Als volwassen man drong hij door tot de hofhouding van zijn vader en gaf hem een braakmiddel. Kronos spuwde zijn verslonden kinderen en de steen uit. De broers en zusters kozen Zeus tot hun leider en na een strijd van tien jaar besteeg hij de olympische troon.
Zeus werd tevens de stamvader van het Minoïsche koningshuis. Hij werd verliefd op Europa, de dochter van de Fenicische koning Agenor. Om haar te kunnen benaderen verzon hij een list. Toen Europa met haar vriendinnen op het strand speelde, kwam Zeus in de gedaante van een stier op de vrouwen af en ging voor hen zitten. Europa overwon haar angst voor het dier en klom zelfs op de rug. Op dat moment sprong de stier op en Europa werd ontvoerd. De stier en het jonge meisje kwamen op Kreta aan op het strand van Matala. De stier veranderde in Zeus en hij bedreef de liefde met haar onder de plataan in Gortys. Europa schonk het leven aan Minos, Rhadamanthis en Sarpedon. Minos gelukte het uiteindelijk de macht in handen te krijgen en vanuit Knossos regeerde hij over Kreta. Zijn broer Rhadamanthis betrok het paleis in Festos en Sarpedon kreeg het paleis van Malia als residentie.